آشنایی با اصطلاحات گیتار فلامنکو
Apagado
به معنای خاموش یا ساکت می باشد. تکنیکی است که هر گاه نوازنده گیتار فلامنکو بخواهد صدای آکوردی را به طور ناگهانی خفه کند از این تکنیک استفاده می کند. که از دست راست و هم از دست چپ می توان استفاده کرد. این اجرا با استفاده از دست راست به این صورت است که مچ دست به مهارتی خاص به طرف داخل ،به سمت صفحه جلوی گیتار حرکت می کند و باعث قطع صدا می گردد. اجرای آپاگادو با استفاده از دست چپ به این صورت است که انگشت چهارم در خطی مستقیم در عرض و عمود بر سیمها فرود می آید تا صدای آکورد را خفه کند.
Apagar
به معنای خفه کردن می باشد.
Apoyando
به معنی تکیه می باشد. تکنیک دست راست که برای اجرای ضربه، انگشت به سیم بعدی تکیه می کند و صدای قویتری نسبت به حالت تیراندو بوجود می آورد.
Arastre
به معنای کشیدن می باشد. برای اجرای این تکنیک دست راست را طوری به بالا می کشند که ناخون انگشت a به طرف نوازنده ،از سیم اول تا ششم ، به طور منظم و آپایاندو رو به بالا کشیده می شود. در این صورت یک آرپژ سریع به گوش می رسد که نتهای آن از زیر به بم به صدا در می آیند.
Arpegio
نواختن یک آکورد است به صورتیکه نتهای آن تک تک به صدا در آید ( نه همزمان) که توسط انگشتهای p i m a نواخته می شود. که انگشت p به صورت آپایاندو و انگشتهای i m a سه سیم زیر را به صورت تیراندو به صدا در می آورند.
Baile
به معنای رقص می باشد. رقص به سبک فلامنکو را بایله می گویند.
Cante
آواز به سبک فلامنکو را کانته گویند.
Cante Chico
به معنای ترانه های کوچک . غیر جدی در فلامنکو است که برای سبکهای نه چندان جدی، شاد و وجد آمیز به کار می رود.
Cante Grande (Cante Jondo)
به معنی ترانه های جدی و با شکوه در فلامنکو است که برای سبکهای عمیق، احساسی و غم انگیز به کار می رود.( مانند آوازهای سگریاس)
Cante Intermedion
آوازهای فلامنکو که از نظر محتوای شعری دارای جایگاهی بین آوازهای جدی و سطحی می باشد.(مانند آوازهای مالاگنیا)
Cijilla
وسیله ای است که در عرض سیمها بسته می شود و صدای آنها را زیر تر می کند. امروزه تقریبا ً در تمام اجراهای فلامنکو از سخیلا استفاره می شود و استفاده از آن اصولا ً برای سهولت تنظیم کوک گیتار با گام صدای خواننده در کانته است.
Cifra
به معنی کلید روز می باشد که گاهی اوقات به آن تبلیچر نیز می گویند. این روش نوعی علامت گذاری بجای نت نویسی است به این ترتیب که روی شش خط افقی که بیانگر شش سیم گیتار هستند شماره فرتهایی که انگشتان دست چپ باید در آن قرار گیرند نشان داده شده است.
Compas
کلمه اسپانیایی به معنای ریتم یا ضرب که به معنی دوره است. کمپاس یکی از عناصر بنیادی در فلامنکو می باشد.
Duende
تله پاپ و ارتباط روحی بین هنرمند و شنوندگان، پاسخ به این لحظات خارق العاده و زود گذر، فریاد Ole” ” از جانب حضار است.
Double Arpegio
در این تکنیک آکورد بوسیله انگشتهای p i m a m i نواخته می شود کهp یک نت بم را بصورت آپویاندو و i m a m i به ترتیب سه سیم زیر را به صورت تیراندو به صدا در می آورند.
Entrada
مقطعی از ریتم اصلی که در آن هنگام فالستا شروع می شود.
Estribillo
تم تکراری که مانند ترجیع بند به طور مرتب تکرار می شود.
Falseta
عبارات ملودیک و گاهی ریتمیک که به عنوان مقدمه و یا بین ابیات آوازها نواخته می شوند.
Glissando
گلیساندو به معنی سرانیدن یا لغزاندن است و اجرای آن روی ساز، با سرانیدن انگشت در طول سیم از پایین به بالا یا به عکس انجام می شود.
Golpe
تأکیدهای ریتمیک که توسط ضریات انگشت a و گاهی توسط ضربات همزمان انگشتان m و a بر گلپیدور اجرا می شود. برای اجرای گلپ هم ناخن و هم قسمت گوشتی نوک انگشت به گلپیدور اصابت می کنند.
Ida Y Vuelta
بعضی از انواع فلامنکو را گویند که در گذشته به آمریکای لاتین برده شده و هنگام بازگشت مجدد به اسپانیا دچار تغییراتی شده اند.
Juerga
به گروهی از نوازندگانی که برای اجرای فلامنکو گرد می آیند گفته می شود.
Ligado
یا لگاتو، تکنیکی است که یک پاساژ را فقط با انگشتان دست چپ و بدون مداخله انگشتان دست راست اجرا می کنند.
Liamanda
اعلام کننده شروع آواز، رقص یا جمله ای ملودی در فلامنکو، یا ماد نام دارد.
Liorar
اصطلاح کولی می باشد که وقتی گیتار بیانگر فجایع تلخ است، لیورار یه آن گفته می شود.
Palmas
ریتم دادن آهنگ با کف دست را پالماس گفته می شود.البته ریتم قطعات با ضربات دست خفظ می شود و پالماس به مهارتی قابل توجه و هم شناخت کافی از کمپاس احتیاج دارد. پالماس دو نوع است: 1- Palmas Fuertes 2- Palmas Sordas برای اجرای پالماس فورتس: انگشتان خم نمی شوند سطح داخلی سه انگشت دست راست i m a ))را در حالیکه کاملا ً باز می باشند به گودی کف دست چپ می زنند که صدایی ناگهانی و قوی تولید می کند. برای اجرای پالماس سورداس: انگشتان را خم کرده و دستها را به گونه ای شل نگه می دارند که در کف آنها گودی ایجاد می شود، صدای تولید شده توخالی و بم می باشد. از پالماس سورداس بیشتر در همراهی آواز توسط گیتار استفاده می شود بطوریکه خواننده جهت تأکید کمپاس از این استفاده می کند.
Palo
فرم یا شیوه فلامنکو را گویند.
Picado
به معنای ضربه زدن می باشد.که به کمک دو انگشت دست راست ، اکثرا i و m به ترتیب ( مانند راه رفتن ) انجام می شود. علاوه بر i-m در پیکادو ازi-a و m-a نیز استفاده می شود.
Pulgar
از تکنیکهای انگشت p می باشد که توسط آن تمام نتها ، حتی سیمهای نتهای زیر توسط انگشت p نواخته می شود.
Por medio
به گام فریجین گفته می شود. گام فریجین 7 نتی می باشد، یعنی نت اکتاو ندارد و گامی است مینور که درجه دوم آن نیم پرده پایین است.
Quintuplet
اجرای پنج نت در هر ضرب را گویند.
Rasqueo
تکنیک دست راست که به زبان فلامنکو Rachayo” ” تلفظ می شود و کلمه Rasguado”” از مصدر Rasguear “ ” به معنای چنگ زدن مشتق شده. راسکوادو به معنای زخمه زدن بر سیمها به وسیله انگشتان دست راست ( در آن واحد ) می باشد. کاربرد انگشت e در راسکوادو تنها مختص به سبک فلامنکو می باشد.
Remate
خانمه، پایان ریتم.
Taconeo
به ضربات پاشنه رقصنده (hell – work) در فلامنکو،تاکونئو گفته می شود.
Tablao
باشگاه فلامنکو.
Toque
اصطلاحی فلامنکو که از مصدر Tocar”” به معنی لمس کردن یا ضربه زدن مشتق شده است. به معنی نوازندگی می باشد. اما اصطلاحات و مفاهیم دیگری نیز شامل شود از جمله به کل هنر نوازندگی فلامنکو گفته می شود و یا برای توصیف سبک یا روش منحصر به فرد یک گیتارسیت فلامنکو به کار برده می شود ولی بیشترین و مهمترین مورد استفاده آن بیان یکی از سبکهای مختلف ریتمیک در فلامنکو می باشد و سبکهای فلامنکویی که فاقد ریتم منظم هستند به نام توکه های آزاد خوانده می شوند.
Tremolo
تکنیک دست راست در فلامنکو که با پنج نت در هر ضرب اجرا می شود. به این صورت که p در آن نت بم را به صورت آپویاندو اجرا می کند و i a m iیک نت زیر را به صورت تیراندو اجرا می کنند.
Alzapua
تکنیک دست راست می باشد که انگشت p یک ضرب از بالا به پایین و یا برعکس به سیمها ضربه می زند. واژه Alza از مصدر Alzar یه معنای بلند کردن و Pua به معنای مضراب مشتق شده است. توسط این تکنیک عبارات ملودیک با ضد ضربها و کاملا ً ریتمیک اجرا می گردند.