پیدایش گامهای دیاتونیک ماژور دیزدار
اگر دانگ دوم گام ماژور راکه گام نمونه( مدل) است مبدا قرارداده ودانگ دومی برا ی آن بنویسیم ، گام جدیدی به وجود می آید که فاصله بین درجه ششم و هفتم برای آن نیم پرده و بین هفتم و هشتم آن یک پرده است که برای تطبیق فاصله های آن با گام نمونه بایستی درجه هفتم آن را نیم پرده کروماتیک بالا ببریم ( فا را دیز کنیم ). در نتیجه گامی به وجود می آید که از نظر فاصله ها مانند دو ماژور است و آن را گام سل بزرگ ( سل ماژور ) می نامند ، فا دیز آن را گام سل بزرگ ( سل ماژور )می نامند ، وفا دیز آن را در سر کلید قرار داده و آن راعلامتی ترکیبی ( علامتی که جزء ترکیبات ساختمانی این گام است می خوانیم .
حال اگر دانگ دوم گام جدید ( سل بزرگ ) را مبدا قرارداده و گام دیگری به همان نحو بسازیم ( شکل زیر ) روی درجه هفتم آن نیز دیزدیگری ( دو دیز ) پیدا می شود و اگر این عمل را تا پیدا شدن هفت دیز ادامه دهیم هفت گام دیز دار:
سل ، ر ، لا ، می ، فا دیز ، دو دیز بزرگ و به ترتیب دیزهای فا، دو ، سل ، ر ، لا ، می ، سی ، پیدا می شوند که آنها را به این شکل وترتیب ( شکل زیر ) دراول حامل می نویسیم .
ترتیب مزبور درموسیقی ( ترتیب دیزها) نام دارد که از روش دایره پنجمها درست بالا رونده به دست می آید .
تونیک هر گام ماژور دیزدار نیم پرده دیاتونیک بالاتر از آخرین دیز آن است ، مثلاً با داشتن فا دیزدر گام سل بزرگ و با داشتن فا دیز در گام ر بزرگ و سر انجام با داشتن هفت دیز در گام دودیز ماژور خواهیم بود .